Bu rehber ile daha önce hiç karavan kullanmamış olanlar (benim gibi) için deneyimlerimi paylaşıyorum. Öncelikle karavan türleri ile başlayalım. Benim bildiğim 2 tip karavan var, moto karavan ve çekme karavan. Moto karavan aracın kendisine monte edilerek yapılan karavan türü. Çekme karavan ise adı üstünde arabanızın arkasına bağlayıp çekerek kullanılan karavan türü. Her iki türün de kendine göre avantajları ve dezavantajları var. Amacınıza göre seçim yapabilirsiniz.
Moto karavan mı? Çekme karavan mı? Hangisi daha iyi?
Karavan seçimi yaparken bütçe vs den daha önemli olan şey hayalinizdeki karavan gezisine göre seçim yapmanız olacaktır.
Karavan ile gezme amacınız bir karavan kampına gidip, elektriği suyu bağlayıp orada 1-2 hafta vakit geçirmekse, kesinlikle çekme karavan ile başlayın derim. Eğer amacınız dağ tepe gezeyim, yeni ülkeler, şehirler göreyim, bu gezileri de daha ekonomik hale getireyim ise moto karavan daha mantıklı bir seçim olacaktır.
Benim hayalim uzun süreli Türkiye ve Avrupa seyahati olduğu moto karavan yaptırmaya karar verdim. O yüzden bu rehberde şimdilik sadece onunla ilgili bilgiler paylaşıyor olacağım. Çekme karavan için ileride ekleme yapabilirim.
Karavanı kendin yapmak mı yoksa yaptırmak mı?
Moto karavanı ise hazır almak ya da kendim yapmak seçeneklerini değerlendirdikten sonra, aracı satın alıp, karavan yapan bir firmaya kendi çizdiğim (detaylı bir çizim değil kağıt üzerine taslak çizim) tasarımı yaptırmayı seçtim. Sahibinden vb sitelerde hazır yapılmış ve satılan karavan ilanlarına da bakabilirsiniz. Ya da boş bir ticari araç satın alıp kendiniz de yapabilirsiniz.
Benim yaptırmak istememin sebebi hazır karavanlarda genelde hep aynı tasarım var ve o tasarımları çok sevemedim. Kendim yapmak kısmını da gözüm kesmedi açıkçası. Rehberde yazıları okudukça göreceksiniz küçücük karavanda ne kadar çok detay olduğunu. Tüm bunları yapmak için gerçekten çok emek gerekiyor.
Bütçe olarak bakıldığında da kendiniz yapmak ile bir firmaya yaptırmak arasında çok büyük fiyat farkı olmuyor. İçerisine konulacak ürünlerin çoğunun fiyatı euro ile belirlendiği için malzeme fiyatları oldukça yüksek. Geriye kalan işçilik maliyeti ise gerçekten o fiyata değer. Ben aracı 2020 ağustos ayında aldım, eylül ayında araç fiyatlarına ötv zammı gelmeden hemen önce. Ekim ayında da karavan firmasına verdim. 2020 yılında hem korona hem yüksek kur artışları yüzünden 1 sene öncesine göre tüm fiyatlar zaten 2 katına çıkmıştı. Bu yazıyı 2021 mayıs ayında yazıyorum, fiyatlar şimdi daha da yükseldi ne yazıkki.
Bütçe olarak, Ford Transit aracı 2020 yaz ayında aldığıdımda 130 bin TL, karavan yapımı için de malzeme ve işçilik dahil 80 bin TL ile anlaştık. Toplamda her şey dahil 210 bin TL oldu. Sonradan çıkan masraflarla birlikte daha detaylı malzeme ve fiyat listesini rehberin devamında paylaşacağım.
Karavan için araç seçimi ve satın alma işlemleri
Araç olarak 3 seçenek arasında kaldım, Ford Transit, Renault Master ve Fiat Ducato. Bu üç araç da karavan yapmak için oldukça ideal modeller. Her aracın kendine göre artılar var. Moto karavanı daha ekonomik yapabilmek için en az 5 yıllık bir araç almanız gerekiyor. Sıfır araç ile karavan yaparsanız karavan ruhsatı oldukça pahalı oluyor. 5 yıllık bir aracı karavana çevirdikten sonra TSE ve araç muayenesi sonrası noterde ruhsat karavana çevrilebiliyor.
Araç olarak Ford Transit’i seçtim çünkü aracın tipi çok güzel ve sürücü kısmı çok kullanışlı. Bu araçlar panelvan diye geçiyor ve türkiyede en çok satılan panelvan araç ise Ford Transit. İlan ararken çok fazla seçenek çıkıyor, bu araçların yüzde 90 ı ticari araç. Bu araçları bireysel olarak satın alıp karavan yapmakta hiç bir sorun bulunmuyor. Ford Transit aracın karavan yapılacak arka kasa kısmı çok elverişli değilmiş onu sonradan anladık ama artık almış oldum. İçerisi biraz bombeli ve özellikle mobilyaları yapan ustaları baya uğraştırdı. Kendiniz yapacak olursanız da çok uğraştıracaktır.
Araca karar verdikten sonra sürekli ilanlara bakıp, uygun aracı bulmak 2-3 ay vakit alabiliyor. Ticari araçlardaki en büyük sorun yüksek KM sorunu. Bu araçlar yük taşımak için yapılıyor ve oldukça sağlam araçlar. Genelde çok fazla kazası olan araçlar değiller ama 250 bin Km üzeri çok araç var. 150 bin KM altında bir araç karavan için daha ideal olabilir. Siz de bir 50 bin km yapıp tekrar kolayca satabilirsiniz ileride.
Seçenekler böyle olunca 2014 model, 70bin KM de, Ford Transit 350L arkadan itişli modelini satın aldım. Aracı satan kişi ticari olarak kullanıyordu ve satış için fatura kesmek istedi. TC numaranıza kesebiliyor, bunun size bir sıkıntısı olmuyor. Noterde alım sırasında aracı bireysel kullanıma çevirmesini söylüyorsunuz onun dışında başka bir işlem yapmanıza gerek yok.
Bu aracın arkadan itişli olması daha iyi çekiş gücü sağlıyor ama aracın iç yüksekliğinden bir 10 cm kaybediyorsunuz. İç tavan yüksekliği önemli, başınız tam tavana değecek kadar olan bir aracı tavsiye etmiyorum, karavana dönüştürülürken iç döşemeler ile 10-20cm kayıp olacaktır. Aynı modelin önden çekişli modeli olsa daha kullanışlı olabilirdi ama 180 den biraz kısaysanıza çok da sorun değil.
